Ngày nay, công nghệ cao đóng vai trò quan trọng trong phát triển lĩnh vực thủy sản, mang lại hiệu suất cao và bền vững cho ngành này. Hai nhiệm vụ được chuyển giao công nghệ tại thành phố Hồ Chí Minh mang lại nhiều kết quả đáng khích lệ.
Ngày 26/12/2023, Phòng Hỗ trợ Công nghệ Thủy sản đã báo cáo nghiệm thu 2 nhiệm vụ: “ Mô hình cua lột trong hộp nhựa bằng hệ thống tuần hoàn nước” và Mô hình thử nghiệm trồng tảo xoắn Spirulina platensis để chế biến thành thực phẩm chức năng” tại Hội đồng nghiệm thu nhiệm vụ khoa học và công nghệ do Ban Quản lý Khu Nông nghiệp Công nghệ cao TP. HCM tổ chức. Đây là 2 nhiệm vụ do Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao chủ trì thực hiện, thuộc chương trình phát triển giống cây, con và nông nghiệp công nghệ cao trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 – 2030.
Mô hình cua lột trong hộp nhựa bằng hệ thống tuần hoàn nước
Mô hình nuôi cua lột trong hộp nhựa bằng hệ thống tuần hoàn nước đã được thực hiện trong thời gian 12 tháng từ tháng 01/2023 đến tháng 12/2023 tại cơ sở ông Vũ Hoàng Hùng huyện Cần Giờ, TpHCM. Nhiệm vụ gồm ba nội dung: (1) Lắp đặt hệ thống tuần hoàn và thiết bị nuôi cua lột thương phẩm. (2) Vận hành, chuyển giao quy trình nuôi cua lột trong hộp nhựa bằng hệ thống tuần hoàn nước. (3) Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình.
Kết quả ghi nhận, đã xây dựng và chuyển giao được quy trình nuôi cua lột trong hộp nhựa bằng hệ thống tuần hoàn nước quy mô 500 con/vụ với các thông số kỹ thuật ghi nhận bao gồm: Các yếu tố chất lượng nước DO > 5 ppm; nhiệt độ 28 - 30oC; độ mặn 15 - 20‰; độ kiềm 200 - 230 ppm; TAN < 0,5; NO2 < 0,2 ppm; NO3 < 100 ppm và pH 7,5 - 8,8. Tỉ lệ sống của cua 90%, tỷ lệ lột 84,07 – 87,58%, năng suất thu hoạch 393,31 kg/3 vụ tương ứng với 1.165 con cua lột thương phẩm có trọng lượng từ 320,67 - 366,67 g/con.
Mô hình nuôi cua lột trong hộp nhựa bằng hệ thống tuần hoàn tại hộ dân ông Vũ Hoàng Hùng
Sản phẩm cua lột thu hoạch
Mô hình đã mang lại hiệu quả kinh tế cho người sản xuất, đáp ứng được yêu cầu cung cấp cua lột có chất lượng cho thị trường tiêu thụ. Sự thành công của mô hình mở ra những triển vọng mới cho việc phát triển bền vững và hiệu quả của nuôi cua lột tại nước ta. Bên cạnh đó, mô hình nuôi cua lột trong hộp nhựa bằng hệ thống tuần hoàn nước phù hợp với phát triển nông nghiệp đô thị tại TpHCM.
Mô hình thử nghiệm trồng tảo xoắn Spirulina platensis để chế biến thành thực phẩm chức năng
Nghiên cứu này tập trung vào việc phát triển một mô hình thử nghiệm để trồng tảo xoắn S. platensis và chuyển giao cho các cá nhân, tổ chức nuôi tảo S. platensis tại khu vực TP.HCM và các vùng phụ cận. Cụ thể trong nhiệm vụ lần này chuyển giao cho Chi nhánh Công ty TNHH Hải Thiên - Địa chỉ: 25 đường 516, tổ 8, ấp Bàu Chứa, xã Nhuận Đức, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh. Nội dung bao gồm các bước quan trọng và kết quả như sau:
1. Nuôi cấy và trình diễn mô hình nuôi cấy tảo S. platensis trong ống kín: Nhóm thực hiện mô hình đã nhân giống tảo S.platensis và lựa chọn hệ thống ống kín bioreactor để nuôi cấy. Trong suốt quá trình thực hiện mô hình, các yếu tố môi trường luôn được duy trì ở mức tối ưu bao gồm pH (8,5 – 9,5); nhiệt độ (28 – 32°C); cường độ ánh sáng (2.500 – 3.000 lux); sục khí CO2 một lần/ngày trong 30 phút với lưu lượng 2 L/phút. Mật độ tảo tại hai giai đoạn nhân giống cấp I và II đều có xu hướng tăng nhanh ở 2 tuần đầu tiên, đạt mật độ 1,042 g/L (tương đương 1,372 OD) sau giai đoạn nhân giống cấp II. Khi được chuyển sang hệ thống ống kín, tảo nuôi ở ngày thứ 7 – 11 ngày trong hệ thống này cũng đạt tiêu chuẩn về mật độ và bước sóng nhờ vào hệ thống được kiểm soát tốt, dẫn đến quá trình sinh trưởng của tảo đi vào pha lũy thừa nhanh hơn, đạt được mật độ cực đại nhanh.
2. Thu hoạch tảo S. platensis: Sau khi tảo đã phát triển đủ, tảo đã được thu hoạch triệt để sau 1 vụ nuôi (4 tháng) bằng hệ thống lọc tiếp tuyến và ly tâm với các thông số phù hợp. Quá trình thu hoạch đã được thực hiện cẩn thận để đảm bảo tính nghiêm ngặt và chất lượng của tảo.
3. Kiểm tra và đánh giá chất lượng sinh khối tảo tươi S. platensis cho thấy các chỉ tiêu thành phần sinh hóa đều đạt chất lượng, như hàm lượng protein đạt 65,5 g/100g; carbohydrate tổng số 12,0 g/100g; lipid 6,9 g/100g. Đồng thời, các chỉ tiêu vi sinh vật (VSV) có hại và kim loại nặng đều không phát hiện. Điều này đảm bảo rằng sản phẩm sinh khối tảo thu được đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn và dinh dưỡng.
Sản phẩm của mô hình bao gồm 305 kg sinh khối tảo tươi và “Sổ tay hướng dẫn nuôi trồng tảo S. platensis trong hệ thống ống kín Bioreactor” nhằm hỗ trợ phát triển các sản phẩm thực phẩm chức năng từ tảo S. platensis cũng như cung cấp thông tin quan trọng về quá trình trồng, thu hoạch từ hệ thống ống kín bioreactor, từ đó tạo ra các sản phẩm từ tảo tốt hơn.
Nhân giống cấp I tảo S. platensis
Sinh khối tảo S. platensis tươi thu được từ mô hình
Kết quả của đợt báo cáo đạt yêu cầu đề ra, đây cũng là bước tiến sự khẳng định cho sự làm chủ được quy trình kỹ thuật; có thể phổ biến, nhân rộng, chuyển giao công nghệ áp dụng vào sản xuất hàng hóa quy mô lớn tại thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh thành khu vực phía Nam của Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao nói riêng và Ban Quản lý Khu Nông nghiệp Công nghệ cao nói chung.
Các mô hình cũng cho thấy rất nhiều triển vọng, mở ra hướng đi mới cho ngành thủy sản của cả nước nói chung, cho cả khu vực miền Nam nói riêng. Và đáp ứng được nhu cầu sản xuất của ngành trong và ngoài vùng.
